Giải đáp: Đi tiểu nhiều có phải thận yếu hay không?

Đi tiểu nhiều lần là tình trạng người bệnh phải đi tiểu với tần suất cao hơn bình thường, thường vượt quá 8 lần trong ngày. Đây là vấn đề phổ biến gây ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống và sinh hoạt hằng ngày của người bệnh. Nhiều người lo lắng rằng đi tiểu nhiều lần là dấu hiệu của thận yếu, nhưng thực tế không phải lúc nào cũng như vậy.

Theo nghiên cứu của Hội Tiết niệu-Thận học Việt Nam năm 2016, tỷ lệ người trưởng thành mắc các triệu chứng bàng quang tăng hoạt gây tiểu nhiều lần chiếm khoảng 12,2% dân số, trong đó nữ giới chiếm 14,6%, cao hơn nam giới (9,4%). Bài viết này sẽ giải đáp những thắc mắc về tiểu nhiều lần, mối liên hệ với thận yếu, nguyên nhân và cách phòng ngừa hiệu quả.(1)

Như thế nào được gọi là tiểu nhiều?

Tiểu nhiều là tình trạng đi tiểu vượt quá số lần bình thường trong một ngày. Trung bình, một người trưởng thành đi tiểu khoảng 5-8 lần/24 giờ. Nếu một người đi tiểu trên 8 lần/ngày thì được coi là tiểu nhiều. Tần suất đi tiểu không phải con số cố định mà thay đổi theo nhiều yếu tố. Lượng nước tiêu thụ hàng ngày, chế độ dinh dưỡng, thói quen sinh hoạt, và việc sử dụng các chất như caffeine, rượu bia hoặc thuốc lợi tiểu đều ảnh hưởng đến số lần đi tiểu. Trạng thái tâm lý, đặc biệt là căng thẳng, cũng có thể tác động đến cảm giác muốn đi tiểu.

Theo nghiên cứu NOBLE (2001), tỷ lệ người trưởng thành gặp tình trạng tiểu nhiều lần là 16,5%, với tỷ lệ nữ giới (16,9%) hơi cao hơn nam giới (16,0%). Đáng chú ý, tỷ lệ này tăng theo tuổi, từ 2,0% ở phụ nữ trẻ lên đến 19% ở phụ nữ lớn tuổi và từ 0,3% đến 8,9% ở nam giới.(2)

Ngoài số lần đi tiểu, thì khối lượng nước tiểu là chỉ số quan trọng trong đánh giá tình trạng này. Người bị tiểu nhiều lần thường thải ra trên 2,5 lít nước tiểu trong 24 giờ, cao hơn mức trung bình 1,5-2 lít ở người bình thường.

Các biểu hiện thường gặp kèm theo tình trạng tiểu nhiều lần:

• Tiểu gấp: cảm giác buồn tiểu đột ngột, mạnh mẽ, khó kiểm soát
• Tiểu ngắt quãng: dòng nước tiểu không liên tục hoặc cảm giác tiểu không hết
• Tiểu không tự chủ: rò rỉ nước tiểu ngoài ý muốn
• Tiểu đêm: thức giấc nhiều lần vào ban đêm để đi tiểu
• Các vấn đề bất thường khác: đau rát khi tiểu hoặc tiểu ra máu

Đi tiểu nhiều có phải thận yếu hay không?

Đi tiểu nhiều không nhất thiết là dấu hiệu của thận yếu. Mặc dù đi tiểu nhiều có thể là một trong những triệu chứng liên quan đến thận yếu, nhưng nó không phải là điều kiện duy nhất để xác định tình trạng này. Thận yếu hay suy thận là tình trạng thận không thể lọc máu và loại bỏ chất thải hiệu quả, dẫn đến tích tụ các chất độc trong cơ thể. Ngoài đi tiểu nhiều, các triệu chứng khác của thận yếu bao gồm phù nề (sưng tễ), mệt mỏi, khó thở và thay đổi màu sắc nước tiểu. Nếu bạn gặp hiện tượng đi tiểu nhiều kèm theo những dấu hiệu này, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Theo Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị của Hội Tiết niệu-Thận học Việt Nam, tiểu nhiều lần thường là triệu chứng của bàng quang tăng hoạt, chiếm 55,4% số người mắc hội chứng này. Đi tiểu nhiều trong trường hợp thận yếu thường kèm theo các dấu hiệu khác như tiểu đêm, nước tiểu có bọt, phù nề và tăng huyết áp. Nếu chỉ đi tiểu nhiều mà không có các triệu chứng khác, nguyên nhân có thể là do bàng quang tăng hoạt, nhiễm trùng đường tiết niệu, hoặc các yếu tố sinh hoạt như uống nhiều nước, caffeine, hoặc rượu bia.

Nguyên nhân của tiểu nhiều lần là gì?

Tiểu nhiều lần có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả bệnh lý và không bệnh lý. Có hai nhóm nguyên nhân chính gây ra tình trạng này:

Nguyên nhân do bệnh lý

• Nhiễm trùng đường tiết niệu: Vi khuẩn xâm nhập vào bàng quang hoặc niệu đạo gây kích thích, làm tăng số lần đi tiểu, thường kèm theo cảm giác đau rát.
• Sỏi thận, sỏi bàng quang: Sỏi cọ xát, kích thích cổ bàng quang khiến người bệnh phải đi tiểu nhiều lần, có thể kèm tiểu buốt, tiểu khó, đau lưng.
• Bệnh đái tháo đường: Khi lượng đường trong máu tăng cao, thận phải làm việc nhiều hơn để loại bỏ đường dư thừa, dẫn đến tiểu nhiều lần.
• Suy thận mạn tính: Giai đoạn đầu của bệnh thường gây tiểu nhiều lần, đặc biệt về đêm, do thận giảm khả năng cô đặc nước tiểu.
• Phì đại tuyến tiền liệt: Ở nam giới, tuyến tiền liệt to lên chèn ép bàng quang hoặc niệu đạo, gây tiểu nhiều, tiểu ngập ngừng, dòng tiểu yếu.
• Bàng quang tăng hoạt: Cơ bàng quang co bóp quá mức dù lượng nước tiểu chưa nhiều, gây tiểu gấp, tiểu nhiều lần.
• Ung thư bàng quang: Khối u phát triển gây chèn ép, giảm thể tích chứa nước tiểu, dẫn đến tiểu nhiều lần.
• Đột quỵ và các bệnh thần kinh: Tổn thương thần kinh kiểm soát bàng quang làm rối loạn chức năng tiểu tiện.

Nguyên nhân không do bệnh lý

• Mang thai: Tử cung lớn dần gây chèn ép bàng quang, tăng số lần đi tiểu.
• Tuổi tác: Chức năng thận và bàng quang giảm dần theo tuổi, gây tiểu nhiều, đặc biệt là tiểu đêm.
• Chế độ ăn uống, sinh hoạt: Uống nhiều nước, ăn nhiều canh, dùng đồ uống chứa caffeine, rượu bia, hoặc thực phẩm lợi tiểu.
• Dùng thuốc lợi tiểu: Được chỉ định trong điều trị tăng huyết áp, suy tim, phù.
• Yếu tố tâm lý: Căng thẳng, stress cũng có thể làm tăng số lần đi tiểu.

Tình trạng tiểu nhiều lần không nên xem nhẹ, đặc biệt nếu kéo dài hoặc kèm theo các triệu chứng bất thường khác. Nên đi gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm.

Cách chữa trị chứng đi tiểu nhiều lần

Điều trị chứng đi tiểu nhiều lần cần xác định đúng nguyên nhân gây bệnh để có phương pháp điều trị hiệu quả. Có nhiều cách chữa trị chứng đi tiểu nhiều lần, bao gồm 5 phương pháp chính sau đây:

• Điều trị bệnh lý nền: Xử lý nguyên nhân gốc rễ gây tiểu nhiều lần như điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu, kiểm soát đái tháo đường, điều trị bệnh thận, hoặc khắc phục tình trạng phì đại tuyến tiền liệt.
• Điều trị bằng thuốc: Sử dụng các loại thuốc theo chỉ định của bác sĩ như thuốc kháng sinh (điều trị nhiễm trùng), thuốc kháng muscarinic (giảm co thắt bàng quang), thuốc ức chế alpha (đối với phì đại tuyến tiền liệt), hoặc thuốc điều trị đái tháo đường.
• Sử dụng thực phẩm bảo vệ sức khỏe: Bổ sung các sản phẩm hỗ trợ như Vương Niệu Đan có chứa Vispo từ cọ lùn và Uvarox giúp cải thiện chức năng bàng quang, tăng sức chứa đựng, giảm tình trạng tiểu nhiều lần, nhất là tiểu đêm.
• Thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt: Giảm tiêu thụ caffeine, rượu bia, gia vị cay nóng; hạn chế uống nhiều nước vào buổi tối; tập thói quen đi tiểu đúng giờ; tập các bài tập tăng cường cơ sàn chậu.
• Can thiệp phẫu thuật: Trong các trường hợp nghiêm trọng như sỏi đường tiết niệu, u bàng quang, phì đại tuyến tiền liệt tiến triển, phẫu thuật có thể là giải pháp cần thiết.

Cách phòng ngừa tiểu nhiều lần là gì?

Phòng ngừa tiểu nhiều lần là biện pháp quan trọng giúp hạn chế tái phát và cải thiện chất lượng cuộc sống. Ngay cả sau khi đã điều trị thành công, nếu không duy trì thói quen sinh hoạt hợp lý, bệnh vẫn có nguy cơ tái phát. Dưới đây là 5 cách phòng ngừa hiệu quả:

• Duy trì chế độ uống nước hợp lý: Uống đủ nước trong ngày (khoảng 1,5-2 lít) rất quan trọng, nhưng cũng cần hạn chế uống nhiều vào buổi tối trước khi đi ngủ để tránh bị đánh thức vào ban đêm.
• Hạn chế đồ uống chứa caffeine và rượu bia: Các loại đồ uống như cà phê, trà đặc và rượu bia có tác dụng lợi tiểu và kích thích bàng quang, dễ gây ra tình trạng tiểu nhiều lần.
• Tập luyện thường xuyên: Các bài tập như Kegel giúp tăng cường cơ sàn chậu, có thể cải thiện khả năng kiểm soát tiểu tiện và giảm triệu chứng tiểu nhiều lần.
• Kiểm soát căng thẳng: Stress có thể tác động tiêu cực đến chức năng bàng quang, do đó áp dụng các biện pháp như yoga, thiền định, hoặc các kỹ thuật hít thở sâu sẽ giúp giảm căng thẳng và cải thiện tình trạng này.
• Khám sức khỏe định kỳ: Việc kiểm tra sức khỏe thường xuyên giúp phát hiện sớm các vấn đề về thận hay đường tiết niệu, từ đó có thể can thiệp kịp thời và tránh biến chứng.

/>

Đi tiểu nhiều lần không phải lúc nào cũng là dấu hiệu của thận yếu, mà có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau từ các bệnh lý như nhiễm trùng đường tiết niệu, bàng quang tăng hoạt đến các yếu tố sinh hoạt như uống nhiều nước, caffeine hoặc rượu bia. Việc xác định đúng nguyên nhân là bước quan trọng để có phương pháp điều trị hiệu quả. Nếu bạn đang gặp tình trạng tiểu nhiều lần, đặc biệt khi có các triệu chứng bất thường kèm theo, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Trong quá trình điều trị, bạn có thể kết hợp sử dụng sản phẩm Vương Niệu Đan để hỗ trợ cải thiện chức năng bàng quang và giảm các triệu chứng tiểu nhiều lần hiệu quả.

Câu hỏi thường gặp về tiểu nhiều có phải do thận yếu

Làm sao để biết liệu tiểu nhiều là do thận yếu hay do các vấn đề khác?

Tiểu nhiều có thể do nhiều nguyên nhân, không chỉ thận yếu. Để xác định nguyên nhân, cần phải kiểm tra các triệu chứng kèm theo như đau lưng, phù nề, hoặc sự thay đổi màu sắc nước tiểu. Cần thăm khám bác sĩ để xét nghiệm chức năng thận và loại trừ các vấn đề như tiểu đường, nhiễm trùng đường tiểu, hoặc rối loạn nội tiết.

Tiểu nhiều kèm theo đau lưng có phải là dấu hiệu của vấn đề thận?

Tiểu nhiều kèm theo đau lưng có thể là dấu hiệu của các vấn đề liên quan đến thận, như viêm thận, sỏi thận hoặc nhiễm trùng thận. Đau lưng thường xuất hiện khi thận bị tổn thương hoặc có sự tắc nghẽn. Nếu triệu chứng này kéo dài, bạn nên đến bác sĩ để kiểm tra và chẩn đoán chính xác.

Tiểu nhiều vào buổi sáng có phải là dấu hiệu của bệnh thận?

Tiểu nhiều vào buổi sáng không nhất thiết là dấu hiệu của bệnh thận, nhưng nếu đi tiểu quá nhiều kèm theo các triệu chứng khác như mệt mỏi, sưng chân, hoặc thay đổi màu sắc nước tiểu, thì cần phải thăm khám. Một số nguyên nhân như tiểu đường, vấn đề về tuyến tiền liệt hoặc nhiễm trùng cũng có thể gây ra hiện tượng này.

Tài liệu tham khảo:

(*1) - "https://tapchiyhoctphcm.vn/upload/2016/20%202binh%20dan/158.pdf"

(*2) - "https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC1472988/"